Vloeren van keramiek en gres: de productietype

Er zijn veel soorten keramisch materiaal en elke soort heeft zijn eigen kenmerken en gebruiksbestemmingen: interne vloeren, buitenvloeren, bekleding, elke soort vereist zijn eigen materiaal.

Het eerste grote onderscheid moet worden gemaakt tussen geglazuurde en ongeglazuurde tegels.
Het glazuur is een laag gekleurd glas dat het mogelijk maakt om een zeer grote verscheidenheid aan kleuren en nuances te verkrijgen. De ongeglazuurde vloertegels hebben daarentegen een uniform uiterlijk over de gehele dikte.

Het “cotto”, bijvoorbeeld, ook wel bekend onder de naam “cotto rustico”, “cotto toscano”, of “cotto fiorentino”, wordt niet geglazuurd (ook al zijn er wel tegels voorgesteld van geheel of gedeeltelijk geglazuurd cotto). Het gaat over het algemeen over tegels van groot formaat (25×25 cm, 30×30 cm, 20×40 cm, 40 x60 cm) die vooral gebruikt worden voor het bevloeren van het interieur, door middel van behandeling met impregnerende substanties die de kleurnuances extra naar voren doen komen en de schoonmaakbaarheid vergroten.

Een ander soort materiaal is het cottoforte, een typisch product uit Emilia-Romagna, waarbij de tegels altijd geglazuurd zijn met een ondoorzichtig glazuur. Deze tegels dienen vooral voor de bevloering van het interieur en soms worden ze ook gebruikt voor wandbekleding.

De monocottura is daarentegen een productietechnologie waarbij de tegel en het glazuur samen worden gebakken, met een enkele thermische behandeling. Dankzij het grote verschil in waterabsorptie van de tegel (tussen waarden van bijna nul en waarden rond de 15%), kan deze soort een groot scala aan geglazuurd materiaal bevatten met heel verschillende kenmerken. De gemene deler is het gebruik van klei met ijzeroxide voor de bereiding van de tegel.
De monocottura kan zowel voor de wand als voor de vloer gebruikt worden.

Het productieproces van de tegel in de zogenaamde bicottura voorziet daarentegen twee fases: in de eerste fase wordt de tegel gebakken, in de tweede fase gaat men over tot de thermische behandeling om het glazuur te doen smelten. De bicottura wordt alleen voor wandbekleding gebruikt.
De mono- en bicottura kunnen zowel van rode als witte klei worden gemaakt en zijn bijna alleen geschikt voor de huizenmarkt, vooral voor binnen.

De tegels van clinker zijn gemaakt van een compacte pasta en worden vooral gebruikt voor buitenvloeren vanwege hun uitzonderlijke kenmerken die voortkomen uit de grondstoffen en de verwerkingstechnologieën. Het is een slijtvast materiaal dat goed tegen het weer kan en tegen mechanische druk.

Bij geglazuurde, keramische producten kun je in doorsnede duidelijk de drager onderscheiden van het glazuur. De drager bepaalt de kenmerken van de mechanische bestendigheid en het glazuur bepaalt het uiterlijk en de slijtvastheid. In het gres porcellanato zijn het oppervlak en de massa daarentegen identiek.
Het bestaat uit een mengsel van grondstoffen die vergelijkbaar zijn met de grondstoffen die worden gebruikt voor sanitair. Het bijvoeglijke naamwoord “porcellanato”, dat de elegantie nog eens onderstreept, komt van het gebruik van Kaolin klei, een witte klei die ook voor de productie van porselein wordt gebruikt.
Kleisoorten en eersteklas veldspaten worden onderworpen aan een bakproces met extreem hoge temperaturen en worden getransformeerd in tegels van gres met antivorstcapaciteiten, schokbestendigheid, krasbestendigheid en bestendigheid tegen chemische aanslag. Gres porcellanato is dus extreem resistent, hygiënisch en is erg elegant omdat het een verglaasd oppervlak heeft dat de tegel geheel waterafstotend maakt. Daarbij heeft het kenmerken van hoge mechanische bestendigheid. Deze verglazing maakt deel uit van de structuur van de tegel en daarom hoeft de tegel niet geglazuurd te worden. Gres porcellanato, dat vooral bestemd is voor binnen- en buitenvloeren in de particuliere en openbare bouwsector, werd in het begin verdeeld in twee typologieën: het natuurlijke gres en het geglazuurde gres. Het natuurlijke gres heeft een gemarmerd effect dat vergelijkbaar is met natuurlijk marmer, maar verliest niets van zijn technische kenmerken van gres porcellanato. Het geglazuurde gres porcellanato maakt het mogelijk om te kiezen tussen een groot scala aan kleuren, stijlen, formaten, decors en “texture” dat alleen kan worden teruggevonden in het geglazuurde keramische materiaal. Hetzelfde geldt voor de vlekbestendigheid en daarbij moeten de prestaties en de duurzaamheid van de drager van gres porcellanato worden opgeteld. Daar komt nog eens bij dat het glazuur de schoonmaak vereenvoudigt en de perfecte hygiëne van het oppervlak garandeert.